Begin jaren zestig, toen ik in Amsterdam bij de Volkskrant werkte, schreef ik eens een stukje over een brand in een bejaardentehuis, waar ik toevallig bij aanwezig was. Een van de zinnetjes in dat stukje zal ik nooit meer vergeten. Ik schreef: 'de oudjes werden opgevangen door de buren'. Prompt kwam er een lezersbrief met de kritiek dat het woord 'oudjes' een neerbuigende benadering inhield van bejaarden. De chef redactie schreef eronder: "volkomen juist, maar het was goed bedoeld."

Juist, het was goed bedoeld, maar, zoals mijn moeder zaliger altijd al zei: "De weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen." Die lezerskritiek ben ik dan ook nooit vergeten en nu ik zelf bejaard ben ondervind ik die denigrerende attitude regelmatig aan den lijve.

Toen ik eind vorig jaar in het ziekenhuis lag heb ik er één keer een serveerster op aangesproken, die mij telkens 'papa' noemde. Ik vroeg haar of ze dat ook zou doen als ik, bijvoorbeeld, de oud-gouverneur was van Aruba. "Ik ben er zeker van dat je die gewoon met 'meneer' zou aanspreken. Waarom mij dan niet?" Natuurlijk bedoelde ze het niet denigrerend,zoals ik het ook goed bedoelde toen begin jaren zestig met dat woord 'oudjes'. De verpleegkundigen en Artsen hadden overigens nooit die neerbuigende attitude.

Het probleem is overigens niets typisch voor Aruba. Hier ben ik ineens niet langer 'Meneer de Beijer' maar 'Papa' of nog erger 'pachi'. In Nederland zou ik waarschijnlijk door menigeen met ' Opa' worden aangesproken, ondanks dat mijn vrouw en ik geen kinderen hebben. In Amerika werd ik een keer toen ik nog pas mid-zestig was als 'grandpa' aangesproken.

Bejaarden, vooral hoog-bejaarden zoals mijn vrouw en ik, (respectievelijk 82 en 86) worden door jongeren niet meer voor vol aangezien. Hoe vaak heb ik mij geërgerd als ik meemaakte hoe een kind - meestal een dochter, haar vader of moeder toesprak met de troostende woorden: "en nu gaan we lekker slapen!", alsof het een klein kind betrof.

Ik pleit er dan ook voor dat er in het onderwijs, met name in het voortgezet onderwijs aandacht wordt besteed aan deze denigrerende attitudes. Respect voor iedereen, jong of oud, lichamelijk of geestelijk gehandicapt, hoog geschoold of laag geschoold, hier geboren inwoner of van buitengekomen, is van levensbelang voor een gezonde gemeenschap. En laten we dan ook gelijk 'nos grandinan' afschaffen, want wij zijn niemands 'grandi' maar gewoon onszelf: bejaarde mensen en in het Papiaments "hende grandi". Ook in het bedrijfsleven en bij de overheid zou het niet misstaan als het personeel opdracht kreeg iedere klant normaal met 'meneer' c.q. 'mevrouw' aan te spreken; in het Papiamento 'mener, señora' en 'yùfrou'.

Henk de Beijer, Aruba.