Het antwoord op de vraag, wat vakbonden zijn, hangt voor een groot deel af van het land waarin men zich bevindt. Op Aruba schudt menig verstandig mens meewarig zijn hoofd alleen al bij het horen van de naam. Elke winkel heeft hier zo'n beetje zijn eigen vakbondje, met zijn eigen leider die eist dat de hele ministerraad elk moment voor hem opdraaft. En binnen elke winkel zijn er weer afzonderlijke vakbondjes voor elke afdeling. Kijk maar naar de hotels, waar men referenda houdt onder het personeel van de afzonderlijke afdelingen, zoals "housekeeping"! De rest van het personeel doet er blijkbaar niet toe.

    Dat referendumsysteem op zich al toont een bizarre absurditeit in het Arubaanse vakbondswezen aan. Blijkbaar hebben vakbonden geen leden! Hoe dat kan, zou een raadsel moeten zijn, ware het niet dat het kennelijk in de individualistische mentaliteit van het volk zit. want vakbonden zijn normaal gesproken verenigingen en veerenigingen hebben leden die contributie betalen en daardoor stemrecht hebben in algemene vergaderingen. Welnu, als je leden het, heb je geen referenda nodig; je toont met je ledenlijst aan namens wie je spreekt en daar zal een werkgever zich bij neer dienen te leggen.

    Maar .... zo werkt dat niet op Aruba! Wij leven wat dit betreft nog in de negentiende eeuw, toen werkgevers resoluut weigerden vakbonden te erkennen en vakbonden nauwelijks leden hadden omdat hun achterban de financiën miste om contributie te betalen. Aleen, in die 19de eeuw was het het kapitalistische bedrijfsleven dat het vakbondswezen te vuur en te zwaard bestreed. Op Aruba zijn het de werknemers zelf die te individualistisch zijn om zich te verenigen. In tegendeel, verschillende vakbondjes bestrijden zelfs elkaar of scheiden zich af omdat democratische besluitvorming alleen maar op ruzie uitdraait!

     In Nederland, en vooral in België - om het maar even bij de twee landen te houden waarmee we goed bekend zijn - zijn het verenigingen waarvan de leden in algemene vergaderingen bepalen welke koers er gevaren gaat worden. Daartoe betalen die leden contributie, op grond waarvan ze zowel actief als passief stemrecht hebben. Die afzonderlijke vakbonden zijn weer aangesloten bij een federatie, zoals in Nederland het FNV en het CNV. Want, laten we nu wel wezen: Eendracht maakt macht, iets wat op onze eilanden blijkbaar niet wordt erkend!

     In België is het lidmaatschap zelfs bijna 100 percent, dankzij het feit dat de werkgevers verplicht zijn om het grootste deel van de contributie te betalen. Dat lijkt mij geen systeem om over te nemen. Maar het heeft wel tot gevolg dat de vakbonden bijzonder sterk staan en dat ook regelmatig - tot ergernis van velen - demonstreren.

     Maar ja, Arubanen, evenals Curaçaoenaars en Bonairianen, zijn geen verenigingsmensen. De verenigingen die er zijn, zoals in de sport, blinken uit in ruziemaken. En dan is er altijd wel een groepje leden dat een nieuwe vereniging opricht. Zo zijn de meeste vakbondjes op Aruba ontstaan. En te vrezen valt dat daar niet gauw verandering in zal komen, zodat er in de toekomst nog wel een aantal nieuwe vakbondjes zal worden opgericht, waarvan de voorzitters zich allemaal het recht aanmatigen om van de regering te eisen dat ze onmiddellijk met hen aan tafel gaat om hun eisen ingewilligd te krijgen.

     En dan is er nog het feit dat ze allemaal maar één machtsmiddel kennen: staking! Wat dat betreft lijken ze wel wat op Belgen. Die en wij hebben nu eenmaal geen polders en dus ook geen "poldermodel"van onderhandeling op gelijke voet, waarin het ultieme machtsmiddel pas in allerlaatste instantie aan bod komt. Op Aruba gebeurt dat in eerste instantie!

Succes ermee, Aruba.

Henk de Beijer.