Aruba heeft zich, om twee belangrijke redenen, een grote bekendheid verworven in Nederland. De eerste was de strijd van een groot deel van de Arubaanse bevolking, onder leiding van wijlen Betico Croes, om voor hun eiland de zogeheten "status aparte" te verwerven, een strijd, die al dateerde van 1948 en die culmineerde met de invoering van de status aparte op 1januari1986.
De tweede reden ligt in de catastrofale economische crisis die het eiland trof in 1985, toen de Lago Oil and Transport Company van EXOM -tijdens de tweede wereldoorlog de grootste en belangrijkste olieraffinaderij ter wereld - zijn deuren sloot. Op dat moment viel maar liefst 40 percent van het inkomen van het eiland weg, een ramp, vergelijkbaar met het plotseling sluiten van alle industriële activiteit in het hele Botlek gebied in Nederland.
De eerste autonome regering van Aruba, onder aanvoering van pre mier Mr. Henny Eman, kleinzoon van de eerste paladijn van de status aparte, ook Henny Eman geheten, had geen alternatief dan een riskant waagstuk uithalen om het eiland uit de crisis te halen. Premier Henny Eman en zijn ploeg riskeerden voor het kleine landje enorme bedragen in overheids garanties voor de bouw van nieuwe hotels en andere toeristische accomodaties. Er gingen er inderdaad enkele mis, doordat mafiose figuren het snelle geld roken en anderen dachten voor een dubbeltje op de eerste rang terecht te kunnen komen. Maar al met al voltrok zich in recordtijd een klein "Wirtschaftswunder".
In 1985 vertrokken er zo'n tienduizend bewoners van het eiland om elders - vooral in Nederland - nieuw emplooi te vinden. Aruba bleef achter met minder dan 60 duizend inwoners, waarvan een groot deel werkeloos was geworden. Nu, dertien jaar later, heeft het eiland misschien wel honderdduizend inwoners. Het preciese aantal is onbekend, omdat er wellicht zo'n tienduizend illegalen bij zijn. Er bestaat geen werkeloosheid. Heel wat mensen ergeren zich eraan dat je op straat, in winkels en restaurants meer Spaans hoort praten dan papiaments en dat je door spaans-taligen wordt bediend, die het Papiaments niet of nauwelijks machtig zijn, laat staan Engels of Nederlands. Ze komen overal vandaan: vooral uit Colombia (de grootste groep),Venezuela, Ecuador, Peru, de Dominicaanse Republiek, en veel uit Haiti. Die laatsten zijn natuurlijk niet spaans-sprekend. Hun moedertaal is Créole, dat op het Frans is giebaseerd, en omdat niemand het verstaat, zijn zij gedwongen zeer snel Papiaments te leren.
Nederlanders hebben nogal eens de neiging om Aruba te vergelijken met Texel. De enige overeenkomst echter is, dat beide eilanden zijn en dat voor beide het toerisme een belangrijke bron van inkomsten is. Maar daar houdt het dan ook mee op. Aruba werd, met Bonaire en Curaçao dit jaar precies 500 jaar geleden ontdekt door Spaanse zeelieden die ze op hun kaarten aantekenden als "Islas inútiles" - nutteloze eilanden. Er woonden toen een handjevol indianen op het eiland, die later door de Spanjaarden werden weggevoerd naar His$paniola om er in de goudmijnen te werken. Die spanjaarden hadden niet in de gaten dat er op Aruba zelf ook goudlagen aanwezig waren.
Dat ontdekten de Nederlanders, die het eiland in 1642 in bezit namen, en die al snel gevolgd werden door avonturiers van overal. Er waren toen alweer indianen op Aruba gekomen van de Venezolaanse overwal, waar Aruba slechts 39 kilometer vandaan ligt. Die mengden zich vlot met de Europese kolonisten.
Van die tijd af is Aruba feitelijk altijd een eiland van immigranten geweest. De arubanen zijn er trots op dat ze afstammen van wel 40 verschillende nationaliteiten. Toen de LAGO zich eind jaren twintig op Aruba vestigde, groeide de bevolking ook in recordtijd tot vele malen de grootte van ervoor. Ze kwamen van heinde en verre, zelfs uit Madeira en Libanon, maar vooral van de andere Antilliaanse eilanden en uit de toen nog Britse kolonies in het oost Caribische gebied en uit Suriname.
In zeg 1985/86 bevonden zich op Aruba zegge en schrijve drie filippino's, één pastoor en twee vrouwen die in Nederland met Arubanen getrouwd waren. Nu zijn er meer dan twee duizend, de achthonderd contract-arbeiders bij de Coastal Olieraffinadrij niet meegerekend. Er zijn alleen al tien Filippijnse priesters werkzaam.
Het toerisme bloeit op Aruba, dankzij de kilometers lange, bijna hagelwitte stranden langs de westkust, het zalige tropische klimaat, waarin de warmte vrijwel het hele jaar door wordt verfrist door de Noord-Oost passat , de groen-blauwe Caribische zee, de prachtige koraal-riffen, waarvoor, langs de kusten, mangrovebossen groeien en de ruwe noord-oost kust, waar de branding dag in, dag uit, uur in, uur uit op de rotsen kapotslaat, zodanig zelfs dat er verschillende natuurlijke bruggen zijn ontstaan, waarvan één heel grote, (in 2005 helaas ingestort) waar alle toeristen uit de hotels met touringcars of jeep-caravanen naar toe gebracht worden. En wie het niet durft te wagen met aqualongen de diepte van de zee in te gaan, kan, sinds enkele jaren met een speciale duikboot á raison van 72 Amerikaanse dollars een uur lang de koraalriffen en vissen vanaf een diepte van 50 meter bewonderen. Een Engelse vriendin van ons, vond die ervaring de hoge prijs wel waard.
De toeristen komen ook, omdat Aruba het geluk heeft buiten de orkaangordel te liggen, en ook voor de dertien casino's. Maar vooral ook, zoals menige Amerikaanse bezoeker grif kwijt wil, "omdat Arubanen zo vriendelijk zijn, en omdat je op Aruba zonder enige angst te hebben, alleen over straat kunt lopen". Er zijn er, vooral ouderen, die al meer dan twintig jaar lang ieder jaar naar Aruba terugkomen.
Het is dan ook, vooral in de weekeinden, op de Koningin Beatrix Luchthaven een drukte van jewelste, zodanig zelfs, dat het al meerdere malen is voorgekomen, dat de luchthaven autoriteiten via radio en tv lieten omroepen dat passagiers voor de KLM-vluchten alsjeblieft thuis afscheid zouden nemen . In de weekeinden vliegen de charters uit de Verenigde Staten, Canada en zelfs Brazilië af en aan, naast de vele lijnvluchten, zoals van de KLM, - bijna dagelijks twee - American Air-lines - dagelijks drie - Air ALM en Air Aruba - zes tot acht per dag - Aeropostal en Acerca (uit Venezuela) - meerdere per dag - en wekelijks meerdere vluchten uit Trinidad, Suriname en Colombia.
Ook verschillende Nederlandse commerciële televisie omroepen hebben Aruba ontdekt als ideale plaats om amusementsprogramma 's op te nemen, compleet met mooie meiden aan het strand in minuscule bikini's die ze dan wel zelf meebrengen - die mooie meiden, bedoel ik - en menig onnozel quizz-programma in Nederland - hier noemen we dat nog gewoon "hersengymnastiek", omdat er geen Papiaments woord voor bestaat - heeft al een reisje naar Aruba als hoofdprijs gehad. Ze zijn natuurlijk allemaal hartelijk welkom, want we leven ervan.
Het enige waar Arubanen een gruwelijke hekel aan hebben, is dat ze in Nederland over één kam worden geschoren met antillianen, waarbij het woord "Antillianen" feitelijk staat voor Curaçaoenaars".